Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris, trong một bài phát biểu qua video tại Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương (PIF) ở Suva hôm 13/7, tuyên bố các cam kết mới của Hoa Kỳ đối với khu vực cũng như công bố một văn kiện chiến lược đối với các quần đảo Thái Bình Dương trong thời gian sắp tới.
“Hoa Kỳ là một quốc gia Thái Bình Dương đáng tự hào và có cam kết lâu dài đối với các quần đảo ở Thái Bình Dương. Đó là lý do tại sao Tổng thống Joe Biden và tôi tìm cách tăng cường quan hệ đối tác với các bạn", bà Harris nói.
Phó tổng thống Mỹ nói: “Chúng tôi nhận thấy rằng trong những năm gần đây, các đảo quốc ở Thái Bình Dương có thể đã không nhận được sự quan tâm và hỗ trợ ngoại giao mà các bạn xứng đáng có được. Vì vậy, hôm nay tôi ở đây để nói trực tiếp với các bạn rằng, chúng ta sẽ thay đổi điều đó”.
Tăng cường sự hiện diện ở Thái Bình Dương
Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương là một diễn đàn gồm 18 quốc gia nhằm mục đích tăng cường hợp tác khu vực thông qua việc xây dựng một khối thương mại Thái Bình Dương và các hoạt động gìn giữ hòa bình chung. Các lãnh thổ của Hoa Kỳ như Samoa, Guam và Quần đảo Bắc Mariana của Hoa Kỳ duy trì tư cách quan sát viên trong Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương, nhưng không phải là một quốc gia thành viên.
-
- Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris phát biểu qua liên kết video với Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương (PIF) ở Suva, hôm 13/7/2022. (Ảnh: William West/AFP/Getty Images)
Bà Harris đã được mời phát biểu bởi Thủ tướng Fiji, Frank Bainimarama, người hiện là chủ tịch diễn đàn. Không có đại diện nào khác từ các đối tác của diễn đàn như Trung Quốc, Pháp và Anh.
Bà Harris đã tận dụng cơ hội để tuyên bố sẽ gia tăng các cam kết của Hoa Kỳ đối với khu vực, nhằm làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác Hoa Kỳ - Thái Bình Dương và phát triển hơn nữa các liên minh trong khu vực.
Một tờ thông tin của Nhà Trắng được công bố trước cuộc họp cho biết những lời hứa này phản ánh “cam kết ngày càng tăng đối với khu vực Quần đảo Thái Bình Dương”.
Trong số các cam kết mà bà Harris công bố có nỗ lực thành lập các đại sứ quán mới của Hoa Kỳ ở Kiribati và Tonga, tăng cường tài trợ cho nhiều chương trình kinh tế và môi trường, và thông báo rằng Hoa Kỳ sẽ bổ nhiệm đặc phái viên đầu tiên của mình tại Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương.
Bà Harris cũng nói với Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương rằng, Hoa Kỳ sẽ đạt được tiến bộ trong việc thiết lập lại phái bộ khu vực của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ tại Fiji và đưa Quân đoàn Hòa bình đến các đảo ở Thái Bình Dương.
Nói chung, bài phát biểu của bà Harris nhằm nhấn mạnh động lực của cái gọi là “trục xoay Thái Bình Dương” của Hoa Kỳ, được chính quyền ông Obama công bố vào năm 2011, nhưng hiện chỉ đang củng cố xung quanh điều mà chính quyền hiện tại gọi là “nhịp độ thách thức” của Trung Quốc.
Chiến lược Trung Quốc không có 'Trung Quốc'
Các tài liệu của Nhà Trắng thông báo về sự xuất hiện của Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương và bản thân Phó Tổng thống Harris cũng cẩn thận không nêu tên Trung Quốc. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy sự tập trung mới vào quan hệ đối tác Thái Bình Dương thông qua diễn đàn có liên quan đến cuộc cạnh tranh chiến lược đang diễn ra giữa Hoa Kỳ với Trung Quốc.
Cụ thể, bà Harris đã sử dụng hình thức Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương của mình để thông báo rằng chính quyền ông Biden sẽ thiết kế và phát hành Chiến lược quốc gia đầu tiên của Hoa Kỳ về Quần đảo Thái Bình Dương.
“Chính quyền Biden-Harris sẽ soạn thảo và công bố chiến lược đầu tiên của Hoa Kỳ về Quần đảo Thái Bình Dương — một chiến lược của toàn chính phủ nhằm ưu tiên các đảo Thái Bình Dương trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và thúc đẩy việc thực hiện hiệu quả”, Nhà Trắng cho biết.
Chiến lược đó sẽ được lồng vào Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lớn hơn của Hoa Kỳ (pdf), mà chính quyền ông Biden đã phát hành hồi đầu năm và phù hợp với những nỗ lực của Trung Quốc nhằm tái tạo trật tự toàn cầu có lợi cho mình.
Do đó, sự xuất hiện của bà Harris tại Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương dường như là sự hiện thực hóa một trong những khái niệm chiến lược quan trọng của chính quyền đối với Ấn Độ - Thái Bình Dương: tận dụng các mối quan hệ đối tác trong khu vực để định hình môi trường chiến lược của Trung Quốc.
“Mục tiêu của chúng tôi không phải là thay đổi [Trung Quốc] mà là định hình môi trường chiến lược mà nước này hoạt động, xây dựng sự cân bằng ảnh hưởng trên thế giới có lợi tối đa cho Hoa Kỳ, các đồng minh và đối tác của chúng tôi, cũng như các lợi ích và giá trị mà chúng tôi chia sẻ”, theo tài liệu chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Vì vậy, Nhà Trắng tỏ ra mong muốn phát triển hơn nữa mối quan hệ với diễn đàn để tích cực xây dựng một liên minh khu vực thuận lợi hơn cho các nền dân chủ kiểu phương Tây.
Theo tờ thông tin của Nhà Trắng, chính quyền ông Biden đang “củng cố chủ nghĩa khu vực Thái Bình Dương” và “mở rộng cơ hội giữa Thái Bình Dương và thế giới”.
Một dấu hiệu khác cho thấy động thái này được thực hiện với Trung Quốc là tuyên bố của Nhà Trắng rằng họ sẽ tập trung vào hợp tác khu vực "để chống lại tai họa của việc đánh bắt bất hợp pháp, không được báo cáo và kiểm soát", một vấn đề mà chính quyền tiền nhiệm đã cáo buộc Trung Quốc là thủ phạm lớn nhất.
Tuy nhiên, chính quyền Hoa Kỳ vẫn thận trọng làm rõ rằng mục đích của chuyến thăm không phải là để thúc đẩy mối quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia tại diễn đàn, mà là để cải thiện sự tham gia giữa diễn đàn và Hoa Kỳ theo hướng tích cực.
“Chúng tôi không yêu cầu các quốc gia lựa chọn", một quan chức chính quyền cấp cao trong đầu cuộc họp cho biết. “Chúng tôi không yêu cầu các nước đoạn tuyệt quan hệ với Trung Quốc. Đó là một quốc gia lớn và quan trọng".
“Vì vậy, đây không phải là chống lại bất kỳ quốc gia nào hay Trung Quốc. Đó là về sự tham gia tích cực mà những nhà lãnh đạo này đang yêu cầu và chúng tôi cố gắng đáp ứng".
Vì vậy, các quan chức tại diễn đàn đã ca ngợi lời mời và bài phát biểu sau đó của bà Harris là bằng chứng về sự phát triển có ý nghĩa trong quan hệ giữa Hoa Kỳ và các quốc đảo Thái Bình Dương.
“Chúng tôi nghĩ rằng lời mời này nói lên mối quan hệ đối tác lâu dài và sâu sắc mà Hoa Kỳ có với các đảo Thái Bình Dương, và lợi ích chung của chúng tôi trong việc tăng cường các mối quan hệ của đó", quan chức này nói.
“Chúng tôi có một nền tảng rất vững chắc với Quần đảo Thái Bình Dương, bao gồm các mối quan hệ lịch sử, mối quan hệ giao lưu nhân dân sâu sắc, các lợi ích và giá trị chung. Và chúng tôi tin rằng chúng tôi đang bắt tay vào một chương mới trong mối quan hệ hợp tác lâu dài này".
Huyền Anh
Theo The Epoch Times
