Ít ai có thể phủ nhận ngành công nghiệp năng lượng mặt trời đang phát triển mạnh mẽ, và sự phát triển đó là mở rộng dưới thời tổng thống Trump và nhờ các chính sách của ông. Thật ngạc nhiên, vì truyền thông dòng chính khiến tất cả chúng ta điều nghĩ rằng các chính trị gia cánh hữu là những kẻ không thích năng lượng xanh.
Tháng 5 vừa qua, Bộ Nội vụ Hoa Kỳ đã phê duyệt Dự án Năng lượng mặt trời Gemini, một dự án được lên kế hoạch lắp đặt trên diện tích 7.100 mẫu Anh ở Nevada. Dự án này được dự đoán là nhà máy năng lượng mặt trời lớn nhất từng được xây dựng ở Mỹ.
Dự án trị giá 1 tỷ USD, nằm ở sa mạc phía bắc Vegas trên đất liên bang, sẽ sớm cung cấp điện cho khoảng 260.000 ngôi nhà trong khu vực. Một số người xem việc chính quyền ông Trump nhanh chóng phê duyệt dự án là một điều bất ngờ, có lẽ là do phe cánh hữu không thích năng lượng xanh.
Nhưng xem qua dữ liệu năng lượng tái tạo cho thấy một điều ngạc nhiên còn lớn hơn: năng lượng mặt trời đã chứng kiến mức tăng trưởng kỷ lục dưới thời ông Trump.
Một ngành công nghiệp đồ sộ
Nhiều người có thể đã bỏ lỡ sự phát triển của điện mặt trời trong bốn năm qua, nhưng đó là một thực tế. 15 tháng trước, Scientific American đã đưa tin về sự bùng nổ kỷ lục của việc sử dụng năng lượng mặt trời ở Mỹ.
“Việc mở rộng sản xuất điện từ năng lượng mặt trời ở Mỹ đã phá vỡ các kỷ lục lớn”, tạp chí này đưa tin, “chiếm gần 40% tổng công suất phát điện mới”.
Kể từ đó, sự phát triển của năng lượng mặt trời đã chỉ có tăng tốc. Năng lượng mặt trời hiện là nguồn năng lượng phát triển nhanh nhất ở Mỹ. Theo báo cáo của Wood Mackenzie do Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời ủy quyền, một kỷ lục 19 gigawatt điện năng lượng mặt trời đã được lắp đặt vào năm ngoái, tương đương với 43% công suất nhà máy điện được xây dựng vào năm 2020.
“Wood Mackenzie dự báo ngành năng lượng mặt trời của Hoa Kỳ sẽ lắp đặt 324 gigawatt cho các trang trại năng lượng mặt trời mới trong thập kỷ tới, nhiều hơn gấp bốn lần hệ thống năng lượng mặt trời hiện tại”, Houston Chronicle đưa tin vào đầu năm nay. "1 gigawatt có thể cung cấp năng lượng cho ít nhất 300.000 ngôi nhà, theo ước tính".
Sự phát triển nhanh chóng của năng lượng mặt trời - hiện chiếm gần 2,5% tổng lượng điện được sản xuất ở Mỹ - đương nhiên cũng dẫn đến sự bùng nổ việc làm, Forbes nhận định vào năm ngoái .
“Cục Thống kê Lao động ước tính rằng trình cài đặt PV mặt trời sẽ là công việc phát triển nhanh nhất giữa năm 2018 và 2028, với một mức lương hàng năm trung bình hơn 42.000$”, người viết về năng lượng Joshua Rhodes lưu ý.
Ít ai có thể phủ nhận ngành công nghiệp năng lượng mặt trời đang phát triển mạnh mẽ. Câu hỏi thực sự là tại sao.
Giảm chi phí, tăng hiệu quả, giảm thuế
Mặc dù có quan điểm cho rằng năng lượng mặt trời không thể cạnh tranh với nhiên liệu hóa thạch về giá, nhưng bằng chứng cho thấy điều đó có thể đang thay đổi. Các nhà lãnh đạo ngành này cho biết chi phí đã giảm tới 90% trong thập kỷ qua, có nghĩa là trong nhiều trường hợp, năng lượng mặt trời (ở quy mô tiện ích) không chỉ sạch hơn các năng lượng thay thế mà còn rẻ hơn.
-
- Các tuabin gió sau một công viên năng lượng mặt trời. (Ảnh của Sean Gallup / Getty Images)
Giám đốc nghiên cứu của Wood Mackenzie, Ravi Manghani, cho biết trong một bài báo xuất bản vào tháng Giêng : “Năng lượng mặt trời đang trở nên cạnh tranh đến mức không chỉ là một phương tiện khử cacbon cho người mua doanh nghiệp mà còn là một cách để giảm chi phí năng lượng cho doanh nghiệp của họ.
Tờ báo cho thấy năng lượng mặt trời hiện là hình thức phát điện mới rẻ nhất ở 16 bang, cũng như các quốc gia như Tây Ban Nha, Ý và Ấn Độ. Phần lớn chi phí giảm là kết quả của việc cải tiến công nghệ đã làm cho năng lượng mặt trời trở nên hợp lý và hiệu quả hơn.
Bộ Năng lượng lưu ý rằng giá trung bình của các tấm pin mặt trời đã giảm gần 70% kể từ năm 2014, và điều này đã giúp thị trường năng lượng mặt trời phát triển nhanh chóng và thích ứng với một dạng năng lượng vừa sạch vừa ngày càng cạnh tranh. Điều này đã giúp thúc đẩy mức tiêu thụ điện năng lượng mặt trời ở Mỹ tăng gần 5 lần.
Tuy nhiên, đổi mới chỉ là một nửa câu chuyện. Ông Johnnie Taul, Giám đốc điều hành của DEPCOM Power, một trong những công ty năng lượng phát triển nhanh nhất trên thế giới, cho biết không phải ngẫu nhiên mà ngành năng lượng mặt trời có mức tăng trưởng mạnh nhất trong lịch sử dưới thời chính quyền Trump.
“Ông Trump không nhất thiết phải quảng cáo năng lượng mặt trời, nhưng những gì ông ấy làm là giảm thuế cho các tập đoàn. Ông ấy đã rút lại các quy định”, Taul nói. “Điều đã làm là tạo ra một môi trường hoàn toàn phù hợp cho các doanh nghiệp có sức cạnh tranh của Mỹ khi phát triển. Và với nền kinh tế ngày nay đối với quy mô tiện ích của năng lượng mặt trời, đó là môi trường thích hợp cho công nghệ và các doanh nghiệp như của chúng ta phát triển theo cấp số nhân".
Taul cho biết ông tin rằng với mức thuế thấp hơn và ít quy định hơn, các công ty năng lượng mặt trời có nhiều vốn hơn để đầu tư mở rộng hoạt động và thuê nhân công.
Lý lẽ của Taul gần như là một lời giải thích trong sách giáo khoa về cách các nhà kinh tế mô tả lợi ích lâu dài của việc giảm thuế suất doanh nghiệp.
“Thuế doanh nghiệp giảm làm tăng ân thưởng cho việc cải tiến kỹ thuật, công nghệ và tăng đầu tư vốn, giúp tăng năng suất và thu nhập của người lao động”, nhà kinh tế học Gary Galles của Đại học Pepperdine giải thích vào năm 2019. “Họ mở rộng ân thưởng cho việc chấp nhận rủi ro và tinh thần kinh doanh để phục vụ người tiêu dùng. Chúng làm giảm những sai lệch đáng kể do thuế gây ra. Và những thay đổi đó mang lại lợi ích cho những người khác, chẳng hạn như người lao động và người tiêu dùng”.
Do đó, có rất ít nghi ngờ rằng sự bùng nổ năng lượng mặt trời ở một mức độ nào đó là nhờ kết quả của chính sách cắt giảm thuế và những quy định của chính quyền ông Trump.
Tương lai của năng lượng mặt trời
Trợ cấp của chính phủ là một phần không thể phủ nhận trong câu chuyện điện mặt trời. Và có những người tin rằng thành công trong tương lai của năng lượng mặt trời vẫn phụ thuộc vào điều này. Ông Zeke Hausfather, Giám đốc Khí hậu và Năng lượng tại Breakthrough, gần đây đã viết rằng sự gia tăng năng lượng mặt trời sẽ đóng một vai trò không thể thiếu trong quá trình khử cacbon toàn cầu trong thập kỷ tới.
Tuy nhiên, ông cũng lý luận vào việc tiếp tục mở rộng dựa vào các khoản trợ cấp đã được duy trì.
“Chúng tôi nhận thấy rằng một số mức trợ cấp trong tương lai - dưới hình thức ưu đãi thuế hiện tại hoặc các cơ chế trung lập về công nghệ danh nghĩa trong tương lai như định giá carbon hoặc tiêu chuẩn năng lượng sạch - có thể sẽ cần thiết để duy trì việc triển khai ở mức cao với chi phí hiệu quả đối với năng lượng mặt trời trong ba thập kỷ tới”, ông Hausfather viết.
Sự phụ thuộc vào trợ cấp này - và thực tế là năng lượng mặt trời không liên tục và được tạo ra trong khoảng thời gian tương đối ngắn - là điều từ lâu đã khiến những người bảo thủ và theo chủ nghĩa tự do hoài nghi về khả năng tồn tại của nó.
Nhưng một số người trong ngành cho biết họ tin rằng năng lượng mặt trời hiện có thể cạnh tranh với nhiên liệu hóa thạch trên một sân chơi bình đẳng mà không cần đến lợi ích từ sự lớn mạnh của chính phủ.
“Đó là những ảnh hưởng cách đây một thập kỷ", Taul nói. “Nhưng ngày nay nó không cần thiết".
Nếu đúng, điều đó có nghĩa là tương lai của năng lượng mặt trời không nằm ở việc hỗ trợ ngành này bằng trợ cấp, mà ở việc tạo ra một môi trường thuế và quy định không cản trở sự thành công của nó.
Thủy Tiên
(Theo Fee.org)
